Hiện tượng gỗ bị sần sùi, nứt nẻ, biến dạng, co ngót, trương nở, mục nát, cong vênh… là những khuyết điểm ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và chất lượng của sản phẩm gỗ. Trong đó, gỗ bị sần sùi là dấu hiệu cấu trúc gỗ bị biến đổi và biểu hiện lên trên bề mặt gỗ. Nếu như chúng ta không kịp thời xử lý khuyết điểm này, các sản phẩm sẽ dễ bị hư hại và mục nát mà không thể khắc phục được. Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Timber Phoenix khám phá sâu hơn về lý do tại sao gỗ bị sần sùi, bao gồm khái niệm, nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả hiện tượng sần sùi ở gỗ.
Tại sao gỗ bị sần sùi? Nguyên nhân và cách xử lý.
Khái niệm gỗ bị sần sùi?
Tìm hiểu khái niệm gỗ bị sần sùi là gì? Gỗ bị sần sùi theo thuật ngữ Tiếng Anh là Wood Grain Raising, nhằm chỉ hiện tượng các sợi gỗ bị biến dạng và trương nở không đồng đều. Khuyết điểm này làm cho bề mặt gỗ mất đi độ bóng và nhẵn mịn, đồng thời khiến cho gỗ bị suy giảm khả năng chống chịu trước các tác nhân gây hại. Chẳng hạn như tia UV, nhiệt độ, độ ẩm, nấm mốc, mối mọt và một số loài côn trùng khác. Có thể nói đây là một trong những nguyên nhân chính làm cho sản phẩm gỗ vừa bị mất đi vẻ đẹp tự nhiên, vừa bị suy giảm độ bền và hiệu suất sử dụng trong thời gian ngắn. Từ đó, khiến cho các công trình xây dựng, đồ ngoại thất, đồ nội thất, đồ trang trí và nhiều sản phẩm bằng gỗ khác nhanh chóng bị xuống cấp, giảm giá trị thương mại và đe dọa đến sự an toàn của người sử dụng.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể bảo vệ và giúp gỗ không bị sần sùi bằng nhiều hành động khác nhau trong quá trình sản xuất và sử dụng. Bao gồm: lựa chọn loại gỗ có đặc tính tốt, thực hiện quy trình sấy gỗ, mài mịn, trám gỗ, tẩm bảo vệ hoặc sơn phủ hóa chất bảo vệ đúng kỹ thuật… Ngoài ra, chúng ta còn có thể sử dụng thêm các loại chống thấm nước, chất chống nấm mốc, chống mối mọt, chống cháy, chống tia UV, cách nhiệt… nhằm tránh khỏi sự hư hại của các sản phẩm gỗ.
Ngoài ra, hiện nay nhiều doanh nghiệp trong nước đang có xu hướng sử dụng gỗ nhập khẩu, do nguồn cung ổn định, hoạt động khai thác gỗ hợp pháp. Đồng thời, kết hợp việc cải tiến quy trình sản xuất, nhằm tạo ra nhiều sản phẩm không chỉ đáp ứng nhu cầu về chức năng và tính thẩm mỹ, mà còn hạn chế tình trạng sần sùi và tăng cường khả năng chống chịu trước nhiều yếu tố gây hại khác. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta phải tìm được những nhà cung cấp gỗ uy tín trên thị trường, và đảm bảo nguồn gốc gỗ thông qua kiểm tra các chứng chỉ rừng cần thiết.
Xem thêm: Sần sùi gỗ là gì? Nhận biết, nguyên nhân và cách khắc phục.
Nguyên nhân khiến gỗ bị sần sùi.
Đâu là những nguyên nhân khiến gỗ bị sần sùi? Không chỉ độ ẩm, còn có nhiều tác nhân gây hại khác có thể làm cho gỗ bị sần sùi. Chằng hạn như nhiệt độ trong môi trường thay đổi, tiếp xúc với chất hoá học không phù hợp, lớp phủ bảo vệ giảm chất lượng, gia công gỗ sai cách và bị nấm mốc hoặc côn trùng gây hại tấn công.
Cụ thể, một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng gỗ bị sần sùi, bao gồm:
- Độ ẩm: Độ ẩm là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến cho các liên kết gỗ bị thay đổi. Nếu độ ẩm quá cao, các sợi gỗ sẽ trương lên không đồng đều, gây ra hiện tượng bị sần sùi. (Tìm hiểu độ ẩm của gỗ là gì?).
- Nhiệt độ: Khi nhiệt độ thay đổi một cách đột ngột và kéo dài cũng có thể làm cho các sợi gỗ bị trương nở và co ngót, tạo ra những vết sần sùi không có trật tự trên bề mặt gỗ. (Tìm hiểu nhiệt độ gây hại cho gỗ là gì?).
- Nấm mốc: Nấm mốc là loại sinh vật thường bám trên những sản phẩm gỗ có độ ẩm cao. Chúng không chỉ làm cho gỗ bị sần sùi mà còn gây ra hiện tượng phai màu, nứt gãy và mục nát. (Tìm hiểu nấm mốc gây hại cho gỗ là gì?).
- Côn trùng: Mối mọt, kiến, bọ hoặc ong… là những loại côn trùng có thể ăn gỗ và phá huỷ cấu trúc. Điều này khiến nhiều sản phẩm có thể xuất hiện những vết sần sùi, dễ bị rỗng và mục nát. (Tìm hiểu mối mọt gây hại cho gỗ là gì?).
- Gia công gỗ sai cách: Quá trình gia công gỗ phải thực hiện qua nhiều bước khác nhau, bao gồm chuẩn bị gỗ, cưa xẻ, sấy khô, ngâm tẩm hoặc sơn phủ chất bảo vệ… Nều trong lúc thực hiện các bước này có thể xảy ra những sai sót có thể làm cho các chi tiết gỗ xuất hiện những khuyết điểm không đáng có. (Tìm hiểu gia công gỗ là gì?).
- Chất hóa học không phù hợp: Trong quá trình sản xuất hoặc bảo trì sản phẩm, nếu sử dụng các loại hoá chất có tính axit hoặc tính kiềm mạnh có thể làm cho gỗ bị biến dạng, cụ thể là tạo ra những vết sần sùi trên bề mặt.
Nhìn chung, gỗ là một nguyên liệu tự nhiên vì thế có nhiều nguyên nhân khiến cho sản phẩm gỗ bị sần sùi. Những nguyên nhân này bao gồm: sự thiếu sót trong giai đoạn gia công gỗ, do ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường, sử dụng loại gỗ kém chất lượng, hoặc do điều kiện sử dụng không đảm bảo, cũng như sản phẩm không được quan tâm chăm sóc thường xuyên. Tuy nhiên, nếu trong quá trình mua sắm và sử dụng sản phẩm, chúng ta hiểu và chú ý đến việc lựa chọn loại gỗ phù hợp, thực hiện gia công cẩn thận và bảo trì định kỳ, thì có thể kịp thời phát hiện khi sản phẩm có dấu hiệu bị hư hại, từ đó giảm thiểu những thiệt hại không đáng có về sau.
Xem thêm: Gia công gỗ là gì? Khái niệm, vai trò và ứng dụng.
Tác hại khi gỗ bị sần sùi.
Gỗ bị sần sùi gây ra những tác hại gì? Gỗ bị sần sùi không chỉ làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên của sản phẩm, mà còn khiến chúng bị suy giảm hiệu suất sử dụng và giá trị thương mại. Ngoài ra, khuyết điểm này còn có thể khiến cho bề mặt gỗ dễ bị bám bẩn, gây khó khăn cho quá trình chăm sóc và bảo trì sản phẩm gỗ.
Dưới đây là một số tác hại khi gỗ bị sần sùi, bao gồm:
- Giảm tính thẩm mỹ: Bề mặt gỗ bị sần sùi sẽ làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên của gỗ, khiến cho sản phẩm gỗ mất đi độ bóng và phai màu. Điều này làm giảm đi sự tiện nghi trong sinh hoạt và làm việc hàng ngày của con người. (Tìm hiểu tính thẩm mỹ của gỗ là gì?).
- Giảm hiệu suất sử dụng: Gỗ bị sần sùi sẽ làm suy giảm khả năng chịu lực của gỗ, khiến cho sản phẩm gỗ dễ bị hư hỏng, không thể thực hiện đúng chức năng, đặc biệt là đối với những vật dụng yêu cầu khả năng chịu lực cao. Ví dụ, vật liệu xây dựng, ghế ngồi hoặc giường nằm… (Tìm hiểu hiệu suất sản phẩm là gì?).
- Ảnh hưởng đến sức khỏe: Gỗ bị sần sùi là dấu hiệu nấm mốc hoặc côn trùng xâm nhập và gây hại. Nếu không phát hiện và tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm, chúng ta có thể bị dị ứng, nổi mẩn đỏ, gây ngứa rát. Ngoài ra, những vật dụng như cầu thang, ghế ngồi, tủ hoặc kệ gỗ… bị gãy vỡ có thể gây chấn thương. (Tìm hiểu côn trùng gây hại cho gỗ là gì?).
- Giảm giá trị thương mại: Như đã nhắc đến trước đó, sản phẩm gỗ bị sần sùi không chỉ mất thẩm mỹ, mà còn suy giảm chức năng và tuổi thọ. Điều này làm cho chúng bị suy giảm giá trị thương mại và khó bán.
Như vậy, một khi gỗ bị sần sùi sẽ kéo theo nhiều tác động tiêu cực như là mất thẩm mỹ, suy giảm độ bền, độ cứng, cũng như thu hút thêm nhiều tác nhân gây hại khác tìm đến. Từ đó gây ảnh hưởng đến chức năng và làm cho tuổi thọ của sản phẩm bị rút ngắn. Điều này không chỉ làm giảm giá trị của các công trình mà còn khiến cho sinh hoạt hàng ngày của chúng ta trở nên bất tiện, thậm chí đe dọa đến sự an toàn của người dùng. Và cũng cần phải lưu ý rằng, đối với các loại gỗ tốt thì vẫn có thể bị sần sùi nếu như chúng ta không biết cách lựa chọn loại gỗ và áp dụng các biện pháp phòng tránh phù hợp.
Xem thêm: Những kinh nghiệm giúp lựa chọn sản phẩm gỗ chất lượng.
Tại sao dùng gỗ tốt vẫn bị sần sùi?
Lý giải tại sao dùng sản phẩm bằng gỗ tốt vẫn bị sần sùi? Nhìn chung, gỗ tốt là những loại nguyên liệu có thể giúp các sản phẩm gỗ như công trình xây dựng, đồ ngoại thất, đồ nội thất, đồ trang trí… đạt được hiệu suất sử dụng tối đa. Điều này có nghĩa là chúng không chỉ đáp ứng được yêu cầu thẩm mỹ của người dùng, mà còn giúp đảm bảo độ bền, độ cứng và khả năng chống chịu trước nhiều yếu tố gây hại. Ví dụ, nhóm gỗ quý như gỗ Lim, Hương, Cẩm Lai hoặc Gõ Đỏ…
Tuy nhiên, do một số nguyên nhân như sử dụng trong thời gian dài, điều kiện thời tiết khắc nghiệt, nhiều loại sinh vật tấn công và không được vệ sinh, bảo trì thường xuyên… Do đó mà gỗ tốt vẫn có thể bị sần sùi, cụ thể như sau:
- Thời gian sử dụng quá lâu: Khi gỗ được sử dụng trong thời gian quá lâu có thể bị oxy hóa, làm cho các sợi gỗ bị xơ hóa và mất đi khả năng đàn hồi. Điều này khiến cho cấu trúc gỗ dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây hại bên ngoài môi trường, dẫn đến việc xuất hiện các vết sần sùi hoặc nhiều loại biến dạng khác. (Tìm hiểu tuổi thọ của gỗ là gì?).
- Điều kiện môi trường khắc nghiệt: Mặc dù gỗ tốt là vật liệu có khả năng chịu ẩm, chịu lực và chịu nhiệt tốt, nhưng lại không thể tránh khỏi sự hư hại nếu các tác nhân gây hại có cường độ quá cao. Do vậy, chúng vẫn có thể bị biến dạng nếu được sử dụng trong môi trường có điều kiện khắc nghiệt. (Tìm hiểu tác nhân gây hại cho gỗ là gì?).
- Sinh vật phát triển quá mạnh mẽ: Gỗ tốt có thể có độ bền tốt, độ cứng cao, nhưng khi tiếp xúc với các loại nấm mốc và côn trùng gây hại tấn công liên tục trong thời gian dài vẫn có thể xuất hiện khuyết điểm. Nếu như chúng ta không kịp thời phát hiện, các sản phẩm gỗ có thể bị nứt nẻ và mục nát.
- Tiếp xúc chất hóa học không phù hợp: Một số loại hóa chất có thể gây ảnh hưởng xấu cho nhiều loại gỗ quý, khiến cho sản phẩm dễ bị biến dạng và sần sùi.
Có thể thấy rằng, dù cho sản phẩm được làm bằng gỗ tốt hay các loại gỗ quý hiếm như thế nào thì khâu xử lý trong quá trình gia công, cũng như hoạt động chăm sóc và bảo quản gỗ trong quá trình sử dụng mới là quan trọng hơn cả. Điều này đòi hỏi chúng ta phải thường xuyên vệ sinh và quan sát sản phẩm, nhờ đó kịp thời phát hiện những dấu hiệu chứng tỏ gỗ đang bị sần sùi hoặc các tác nhân gây hại khác tấn công, để rồi áp dụng biện pháp khắc phục và sửa chữa hiệu quả.
Xem thêm: Gỗ quý là gì? Khái niệm, đặc điểm và ứng dụng.
Các cách xử lý khi gỗ bị sần sùi.
Có những cách xử lý gỗ bị sần sùi nào hiệu quả? Khi gỗ bị sần sùi rất khó để khôi phục, chúng ta chỉ có thể chà nhám, mài gỗ hoặc tìm đến các đơn vị gia công gỗ uy tín để được tư vấn hỗ trợ. Vì vậy, chúng ta nên lưu ý quan sát và thường xuyên kiểm tra tình trạng gỗ để có thể kịp thời phát hiện và xử lý khuyết điểm xuất hiện trên sản phẩm.
Cụ thể, một số biện pháp xử lý gỗ bị sần sùi, bao gồm:
- Loại bỏ nguyên nhân gây hại: Tuỳ vào nguyên nhân khiến cho gỗ bị biến dạng, chúng ta nên thực hiện các biện pháp phù hợp để loại bỏ chúng. Ví dụ, nếu độ ẩm, nhiệt độ trong môi trường quá cao thì chúng ta cần điều chỉnh lại ở mức phù hợp; Nếu như gỗ bị côn trùng gây hại tấn công, thì cần sử dụng các loại thuốc diệt côn trùng chuyên dụng…
- Thực hiện mài và sơn gỗ: Chúng ta có thể loại bỏ những vết sần sùi trên bề mặt gỗ bằng cách chà nhám, sao đó phủ sơn hoặc chất bảo vệ để điều chỉnh lại tính thẩm mỹ và khả năng chống chịu của sản phẩm. (Tìm hiểu chất bảo vệ gỗ là gì?).
- Tìm đến đơn vị gia công uy tín: Nếu bạn không biết cách xử lý tình trạng sần sùi trên sản phẩm gỗ, bạn có thể tìm đến những đơn vị gia công uy tín. Tại đây, các chuyên gia sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ sửa chữa các khuyết điểm của gỗ. Đảm bảo sản phẩm khôi phục được tính thẩm mỹ, hiệu suất sử dụng và nâng cao tuổi thọ. (Tìm nơi gia công gỗ uy tín, chất lượng ở đâu?).
Ngoài ra, một số cách giúp chúng ta hạn chế tình trạng gỗ bị sần sùi xảy ra trong quá trình sử dụng, bao gồm:
- Chọn loại gỗ phù hợp: Chúng ta nên sử dụng các loại gỗ tốt, khó bị ảnh hưởng bởi ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, côn trùng hoặc mối mọt. Tuy nhiên, việc chăm sóc và bảo trì sản phẩm gỗ định kỳ là rất cần thiết để nâng cao giá trị và tuổi thọ của sản phẩm. (Tìm hiểu kinh nghiệm giúp lựa chọn loại gỗ phù hợp).
- Bảo quản sản phẩm gỗ đúng cách: Nên bảo quản sản phẩm gỗ ở nơi có nhiệt độ và độ ẩm ổn định, tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, và các loại hóa chất có hại.
- Sử dụng các loại chất bảo vệ gỗ: Có thể sử dụng các loại chất bảo vệ gỗ để giúp sản phẩm không tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây hại từ môi trường. Một số dung dịch phủ bảo vệ thường được sử dụng như chất chống côn trùng, chất chống mối mọt, chống nấm mốc, chống nước, chống cháy, cách nhiệt… cũng như nhiều loại chất bảo vệ khác để giúp sản phẩm gỗ duy trì độ bền, hiệu suất sử dụng cũng như tính thẩm mỹ trong thời gian dài.
- Bảo trì sản phẩm gỗ định kỳ: Thường xuyên vệ sinh và bảo trì sản phẩm gỗ định kỳ sẽ giúp chúng ta loại bỏ được những khuyết điểm trên bề mặt gỗ. Đồng thời các đơn vị nhận bảo trì sẽ thực hiện những bước bảo vệ cần thiết để nâng cao tính thẩm mỹ và tuổi thọ của sản phẩm.
Tóm lại, gỗ là một vật liệu tự nhiên sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật, kể từ màu sắc, vân gỗ, mùi hương cho đến độ cứng, độ bền… chúng giúp mang đến sự chắc chắn, vẻ đẹp thẩm mỹ cho công trình và các sản phẩm đồ nội thất, ngoại thất, trang trí và nhiều ứng dụng khác.
Bên cạnh đó, gỗ cũng tồn tại những khuyết điểm nhất định, đòi hỏi chúng ta cần phải chú ý như: sự biến dạng, co ngót, cong vênh, nứt nẻ, phai màu, mục nát… xảy do các tác động tiêu cực của yếu tố môi trường, nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng mặt trời, nấm mốc, mối mọt và các loại côn trùng gây hại khác, hoặc do va đập trong quá trình sử dụng. Mặc dù vậy, chúng ta có thể khắc phục tất cả dấu hiệu nguy hại kể trên thông qua quy trình chế biến, gia công, tẩm sấy, xử lý bề mặt và sơn phủ bảo vệ một cách tỉ mỉ, kết hợp với công tác vệ sinh, bảo trì định kỳ.
Kết luận.
Thông qua sự tìm hiểu lý do tại sao gỗ bị sần sùi, kể từ khái niệm cho đến nguyên nhân và cách xử lý mà Timber Phoenix đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra gỗ bị sần sùi là tình trạng cấu trúc gỗ đã bị thay đổi, khiến cho sản phẩm vừa bị mất thẩm mỹ, vừa giảm hiệu suất sử dụng và dễ bị hư hại, ảnh hưởng đến sự tiện nghi và sức khỏe con người. Điều này đòi hỏi chúng ta nên thường xuyên chăm sóc và thực hiện bảo trì để có thể sử dụng đúng chức năng của sản phẩm gỗ trong thời gian lâu dài.