Thiết kế sản phẩm, chuẩn bị gỗ, cắt gỗ, khoan lỗ, xử lý bề mặt, nối gỗ và kiểm tra chất lượng được xem là những công đoạn quan trọng trong quy trình gia công gỗ. Trong đó, cắt gỗ theo thuật ngữ Tiếng Anh gọi là Wood Cutting, đòi hỏi sự tỉ mỉ của người thợ, thực hiện đúng từng bước theo quy trình kỹ thuật. Việc này giúp các chi tiết gỗ đạt được sự mịn màng và bền chắc. Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Timber Phoenix khám phá sâu hơn về các bước trong quy trình cắt gỗ, bao gồm khâu chuẩn bị gỗ, đo đạc, đánh dấu vị trí, cắt, kiểm tra và làm sạch bề mặt.
Tìm hiểu các bước trong quy trình cắt gỗ.
Bước 1 – Chuẩn bị gỗ.
Công đoạn chuẩn bị gỗ được diễn ra như thế nào? Trước khi thực hiện quy trình cắt gỗ, chúng ta nên xác định lại loại gỗ có đặc tính phù hợp với nhu cầu sử dụng. Mặc dù việc này đã được tiến hành kể từ lúc thiết kế sản phẩm, tuy nhiên việc kiểm tra liên tục sẽ giúp tránh khỏi những sai sót không đáng có. Đặc biệt, các khối gỗ, thanh gỗ hoặc tấm gỗ dùng để làm nguyên liệu đầu vào cho quá trình cắt cần sở hữu cấu trúc vững chắc, không bị nứt nẻ hoặc mục nát một cách nghiêm trọng. (Tìm hiểu tại sao gỗ bị mục nát?).
Cụ thể, công đoạn chuẩn bị nguyên liệu cho quá trình cắt gỗ bao gồm các bước như sau:
- Tổng hợp nguyên liệu: Nguyên liệu đầu vào được sử dụng cho quy trình cắt gỗ là những khối gỗ hoặc tấm gỗ đã trải qua giai đoạn ngâm tẩm hoặc sấy khô để đạt được độ ẩm lý tưởng, không bị các tác nhân gây hại từ môi trường gây ảnh hưởng. (Tìm hiểu tác nhân gây hại cho gỗ là gì?).
- Phân loại nguyên liệu: Nguyên liệu sau khi tổng hợp sẽ được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí, chẳng hạn như loại gỗ cứng hay gỗ mềm, đường kính, chiều dài, chiều rộng, hình dáng… Ngoài ra, chúng ta cần kiểm tra lại chất lượng của gỗ, đảm bảo chúng không bị biến dạng, cong vênh, trương nở, co ngót, lồi lõm, sần sùi, phai màu hoặc nứt nẻ… (Tìm hiểu cách phân biệt giữa gỗ cứng và gỗ mềm).
- Xử lý nguyên liệu: Nếu sau khi phân loại mà phát hiện những khối gỗ bị hư hỏng, chúng ta cần tiến hành sửa chữa bằng biện pháp trám gỗ hoặc cắt bỏ. Ngoài ra, nếu hao hụt nguyên liệu quá nhiều, cần bổ sung để đảm bảo năng suất của quá trình gia công.
Tóm lại, thông qua công đoạn chuẩn bị như trên, chúng ta sẽ đảm bảo nguồn nguyên liệu luôn có sự đồng đều về chủng loại gỗ, độ bền, độ cứng và tính thẩm mỹ, giúp cho quy trình cắt đạt năng suất tốt
Xem thêm: Cắt gỗ là gì? Khái niệm, vai trò và ứng dụng.
Bước 2 – Đo và đánh dấu vị trí.
Công đoạn đo và đánh dấu vị trí được diễn ra như thế nào? Sau khi đã có những nguyên liệu sạch sẽ, được ngâm tẩm bảo vệ cùng với sấy khô một cách kỹ lưỡng, chúng ta sẽ đo với đánh dấu vị trí cần cắt gỗ. Việc này nhằm xác định kích thước và hình dạng của các chi tiết gỗ đúng như yêu cầu trên bản vẽ thiết kế.
Cụ thể, công đoạn đo đạc và đánh dấu vị trí trong quy trình cắt gỗ bao gồm các bước như sau:
- Xác định kích thước, hình dạng: Đầu tiên, chúng ta cần xác định kích thước và hình dạng của sản phẩm dựa trên những ghi chú cùng với hình ảnh được thể hiện rõ ràng trong bản vẽ thiết kế. (Tìm hiểu thiết kế sản phẩm gỗ là gì?).
- Sử dụng các công cụ đo đạc: Sử dụng các công cụ đo đạc như thước gỗ, thước nhựa, thước dây, compa, thước đo góc… để đo kích thước và hình dạng của chi tiết gỗ một cách chính xác. Sau đó, dùng bút chì, băng keo hoặc một số vật dụng khác để đánh dấu những vị trí cần cắt trên cây gỗ.
Xem thêm: Sản phẩm gỗ cuối cùng là gì? Khái niệm, đặc điểm và giá trị.
Bước 3 – Tiến hành cắt gỗ.
Công đoạn cắt gỗ được diễn ra như thế nào? Trong khi thực hiện quy trình cắt, chúng ta cần đảm bảo tính chính xác, đồng thời vết cắt phải nhẵn mịn. Điều này không chỉ giúp các chi tiết gỗ trở nên thẩm mỹ, mà còn giúp tránh khỏi việc xuất hiện những vết gồ ghề hoặc nứt nẻ.
Cụ thể, công đoạn chính của quá trình cắt gỗ bao gồm các bước như sau:
- Chuẩn bị dụng cụ: Hiện nay xuất hiện nhiều loại công cụ cắt gỗ mà chúng ta có thể sử dụng như máy cưa vòng, máy cưa đĩa, máy cưa bào… Việc trang bị chúng còn phụ thuộc vào quy mô sản xuất, ngân sách cũng như chất lượng của sản phẩm mong muốn. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện cần phải trang bị đầy đủ đồ dùng bảo hộ cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động, như găng tay, kính và khẩu trang…
- Tiến hành cắt: Chúng ta cần thực hiện cắt tại đúng vị trí đã được đánh dấu, và đảm bảo đường cắt có góc chính xác theo như bản vẽ thiết kế. Điều này giúp cho các chi tiết gỗ sở hữu hình dạng phù hợp, có thể ghép nối với nhau một cách hoàn hảo. Đây là điều kiện nhằm đảm bảo tính năng, cũng như hiệu suất sử dụng của sản phẩm.
Như vậy, kết quả của quy trình cắt gỗ phụ thuộc nhiều vào chất lượng của các công cụ và tay nghề kỹ thuật của người thực hiện. Do đó, chúng ta cần giám sát và điều khiển máy móc hoạt động một cách ổn định trong suốt thời gian cắt. Đảm bảo không làm trầy xước, nứt gãy và gây lãng phí nguồn nguyên liệu gỗ.
Bước 4 – Kiểm tra bề mặt cắt.
Công đoạn kiểm tra bề mặt cắt của gỗ được diễn ra như thế nào? Sau khi thực hiện quy trình cắt gỗ, bề mặt của từng chi tiết cần đạt được độ mịn màng và đẹp mắt. Việc này không chỉ giúp nâng cao tính thẩm mỹ của sản phẩm, mà còn giúp tạo ra những chi tiết nhằm đáp ứng cho giai đoạn tiếp theo của quá trình gia công, như khoan lỗ, xử lý bề mặt, ghép nối…
Cụ thể, công đoạn kiểm tra bề mặt cắt trong quá trình cắt gỗ bao gồm các bước như sau:
- Độ nhẵn: Trong quá trình cắt, cần thực hiện đúng kỹ thuật nhằm đảm bảo bề mặt gỗ luôn mịn màng, không có vết trầy xước, gồ ghề hoặc nứt nẻ.
- Độ phẳng: Độ phẳng của bề mặt cắt cần phù hợp với yêu cầu của bản vẽ thiết kế, điều này đảm bảo việc ghép nối chi tiết gỗ được tiến hành một cách thuận lợi và tạo sự chắc chắn.
- Độ gồ ghề: Có một số loại sản phẩm được cố tình thiết kế nhằm tạo sự gồ ghề để tăng tính độc đáo hoặc dễ dàng ghép nối. Điều quan trọng là chúng ta cần kiểm tra để đảm bảo chúng đạt yêu cầu theo bản vẽ thiết kế.
- Độ xước: Trong quá trình hoạt động, máy cắt có thể làm cho bề mặt gỗ bị trầy xước hoặc xuất hiện vết nứt nẻ. Chúng ta cần lưu ý và kiểm tra kỹ lưỡng để ngăn chặn các loại côn trùng, vi sinh vật gây hại cho gỗ bám vào hoặc trú ẩn trong đó. (Tìm hiểu tính thẩm mỹ của gỗ là gì?).
Kết luận, sau khi quy trình cắt được hoàn thành, chúng ta cần xem xét và đánh giá toàn bộ bề mặt của chi tiết gỗ bao gồm mức độ nhẵn mịn, độ phẳng, độ gồ ghề hay độ trầy xước… Từ đó, đưa ra phương án xử lý kịp thời để giúp đảm bảo sản phẩm không bị mất thẩm mỹ hay xuất hiện tình trạng hư hại do nấm mốc hoặc côn trùng tấn công.
Xem thêm: Xử lý bề mặt gỗ là gì? Vai trò và quy trình xử lý bề mặt.
Bước 5 – Làm sạch bề mặt gỗ.
Công đoạn làm sạch bề mặt gỗ được diễn ra như thế nào? Công đoạn làm sạch bề mặt gỗ được thực hiện với mục tiêu là loại bỏ toàn bộ các tạp chất, vết bẩn, bụi bẩn hoặc côn trùng gây hại. Nhờ đó, giúp chi tiết gỗ luôn nhẵn mịn và sạch sẽ, góp phần nâng cao tính thẩm mỹ, cũng như đảm bảo tuổi thọ lâu dài.
Công đoạn làm sạch bề mặt sau khi thực hiện quy trình cắt gỗ được tiến hành theo các bước cụ thể như sau:
- Xác định các khuyết điểm: Một số khuyết điểm có thể được tìm thấy trong quá trình kiểm tra trên bề mặt gỗ, đó thường là bụi bẩn, vết xước hoặc dầu nhớt… Tại công đoạn này, chúng ta cần đánh giá tình trạng của gỗ và phân loại để áp dụng biện pháp khắc phục hợp lý. (Tìm hiểu khuyết điểm của gỗ là gì?).
- Loại bỏ các vết bẩn: Sau khi đã phân loại, chúng ta cần xác định những vị trí bị bám bẩn và vệ sinh bằng khăn mềm, bàn chải… hoặc có thể dùng chất tẩy rửa chuyên dụng để xử lý.
- Mài nhẵn bề mặt gỗ: Tiếp theo đó, chúng ta cần mài nhẵn hoặc chà nhám lại bề mặt gỗ tại những vị trí xuất hiện vết xước hoặc nứt nẻ. Lưu ý cần vệ sinh lại bụi bẩn sau khi hoàn thành bước này.
Xem thêm: Những tiêu chuẩn giúp đánh giá chất lượng gỗ sau khi gia công.
Kết luận.
Thông qua sự tìm hiểu các bước trong quy trình cắt gỗ, kể từ khâu chuẩn bị gỗ cho đến đo đạc, đánh dấu vị trí, cắt, kiểm tra và làm sạch bề mặt, mà Timber Phoenix đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra quy trình cắt gỗ là công đoạn quan trọng giúp tạo ra những chi tiết gỗ nhẵn mịn và thẩm mỹ. Điều này đòi hỏi chúng ta phải thường xuyên kiểm tra bản vẽ thiết kế, đồng thời đảm bảo thực hiện từng bước theo đúng kỹ thuật cắt gỗ một cách đầy đủ. Bên cạnh đó, bài viết về quy trình cắt gỗ này còn nằm trong chuỗi bài về quy trình sản xuất gỗ, bao gồm: thu thập gỗ, chế biến và gia công gỗ, xử lý bề mặt gỗ, kỹ thuật sấy gỗ, tẩm bảo vệ gỗ và sơn phủ gỗ… hy vọng đã mang đến cho bạn góc nhìn đầy đủ hơn về ngành chế biến gỗ hiện nay.
