Thiết kế sản phẩm, chuẩn bị gỗ, cắt gỗ, khoan lỗ, xử lý bề mặt, nối gỗ và kiểm tra chất lượng được xem là những công đoạn quan trọng trong quy trình gia công gỗ. Trong đó, thiết kế đồ gỗ nhằm tạo ra những bản vẽ hoặc sản phẩm mẫu đáp ứng được các yêu cầu đa dạng của người tiêu dùng về chức năng, độ bền, tính thẩm mỹ và hiệu suất sử dụng, đồng thời thể hiện khả năng sáng tạo của đội ngũ thiết kế. Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Timber Phoenix khám phá sâu hơn về thiết kế sản phẩm gỗ là gì, kể từ khái niệm cho đến vai trò và ứng dụng trong các lĩnh vực phổ biến.
Thiết kế sản phẩm gỗ là gì? Khái niệm, vai trò và ứng dụng.
Giới thiệu về thiết kế sản phẩm gỗ.
Tìm hiểu khái niệm thiết kế sản phẩm gỗ là gì? Thiết kế sản phẩm gỗ theo thuật ngữ tiếng Anh là Wooden Product Designs, nhằm chỉ bước mô phỏng chức năng chính, kích thước, hình dáng, màu sắc của sản phẩm trên bản vẽ. Thiết kế là công đoạn đầu tiên của quá trình gia công gỗ, thường được thực hiện bởi đội ngũ thiết kế bằng cách dùng các phần mềm chuyên dụng như Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, Adobe Indesign, CorelDraw, Blender, Sketchup, GIMP, Gravit Designer, Cinema 4D, Rhino 3D, Autocad, Revit, Solidworks… Chất lượng thiết kế thường bị ảnh hưởng bởi khả năng sáng tạo của nhà thiết kế cùng với quá trình nghiên cứu thị trường của doanh nghiệp.
Kết quả của quá trình thiết kế chính là để tạo ra những bản vẽ hoặc hình ảnh, trong đó mô tả một cách chi tiết về chức năng, độ bền, tính thẩm mỹ cũng như hiệu suất sử dụng của các sản phẩm gỗ. Đó có thể là các công trình xây dựng, đồ ngoại thất, đồ nội thất, đồ gia dụng, đồ trang trí và nhiều sản phẩm bằng gỗ khác.
Về cơ bản, quá trình thiết kế sản phẩm gỗ yêu cầu đội ngũ thực hiện tuân thủ theo 05 bước chính như sau: (1) Nghiên cứu và phân tích; (2) Phát triển ý tưởng; (3) Thiết kế kỹ thuật; (4) Tạo ra sản phẩm mẫu và đánh giá; (5) Đợi khách hàng phê duyệt. Trong đó, khâu nghiên cứu thị trường là rất cần thiết, nhằm đảm bảo sản phẩm gỗ đáp ứng đúng nhu cầu thực tế của người dùng. Đồng thời, mẫu thiết kế chi tiết, chuẩn chỉnh sẽ giúp tăng năng suất, tiết kiệm được nguồn nguyên liệu, nhân lực và chi phí sản xuất.
Có thể nói đối với ngành gỗ, thiết kế sản phẩm gỗ là một khâu quan trọng thuộc quy trình sản xuất và chế biến gỗ, cùng với thu thập gỗ, chế biến gỗ thô, sấy gỗ, gia công gỗ, tẩm bảo vệ, sơn phủ gỗ và bảo quản gỗ… Tất cả những công đoạn này đều đòi hỏi kỹ thuật, kinh nghiệm cũng như sự tỉ mỉ của người thợ, nhằm đảm bảo sản phẩm gỗ cuối cùng luôn có chất lượng tốt nhất.
Xem thêm: Tổng quan về quy trình sản xuất và chế biến gỗ.
Các phương pháp thiết kế sản phẩm gỗ.
Đâu là những phương pháp thiết kế sản phẩm gỗ phổ biến? Có thể thấy hiện nay, nhờ vào sự phát triển của công nghệ mà chúng ta đã có nhiều phần mềm phục vụ cho quá trình thiết kế sản phẩm gỗ. Chúng không chỉ hỗ trợ đắc lực cho nhà thiết kế thể hiện ý tưởng thành những đường nét cụ thể, mà còn có thể dựng hình ảnh 3D, 4D chi tiết, nhờ đó khách hàng dễ dàng hình dung.
Dựa trên hình thức thiết kế cùng với quy mô sản xuất, chúng ta có thể chia thành 02 phương pháp thiết kế bao gồm: phương pháp thiết kế công nghiệp để phục vụ sản xuất hàng loạt, và phương pháp thiết kế cá nhân hóa. Cụ thể như sau:
- Thiết kế sản phẩm gỗ theo công nghiệp: Đây là phương pháp thiết kế tập trung vào việc sản xuất ra số lượng lớn sản phẩm gỗ. Các sản phẩm này thường có kích thước và hình dáng tiêu chuẩn, chúng có thể được tạo ra từ quy trình gia công cơ bản, dễ dàng lắp ghép hoặc tháo rời một cách linh hoạt. (Tìm hiểu gia công gỗ là gì?).
- Thiết kế sản phẩm gỗ theo cá nhân hóa: Đây là phương pháp thiết kế tập trung vào việc tạo ra các sản phẩm gỗ đáp ứng nhu cầu và sở thích riêng của từng khách hàng. Những sản phẩm này thường có kích thước và hình dáng tùy chỉnh, hoặc những chi tiết trang trí độc đáo. Do đó, đòi hỏi doanh nghiệp phải thường xuyên trao đổi trực tiếp với khách hàng để thấu hiểu mong muốn của họ.
Ngoài ra, còn có nhiều phương pháp khác được áp dụng trong quá trình thiết kế sản phẩm gỗ bao gồm: Phương pháp thiết kế thủ công – Vẽ phác thảo bằng tay thay cho hình thức sử dụng máy móc, phần mềm; Phương pháp thiết kế xanh – Sử dụng nguyên vật liệu và quy trình sản xuất hướng tới sự thân thiện với môi trường; Phương pháp thiết kế sáng tạo – Sử dụng các ý tưởng độc đáo nhằm tạo ra sản phẩm mới lạ mà trên thị trường.
Nhìn chung, cách chúng ta lựa chọn phương pháp thiết kế sản phẩm gỗ phụ thuộc nhiều vào nhu cầu thực tế của thị trường, mục tiêu của doanh nghiệp cùng với ngân sách của dự án. Nếu như thiết kế công nghiệp phục vụ cho những dự án sản xuất hàng loạt, tập trung vào vấn đề tăng cường năng suất và tiết kiệm chi phí. Thì phương pháp còn lại có thể giúp thỏa mãn sở thích, cũng như phong cách cá nhân của từng khách hàng.
Xem thêm: Các phương pháp thiết kế sản phẩm gỗ? Đặc điểm và xu hướng phát triển.
Quy trình thiết kế sản phẩm gỗ.
Quy trình thiết kế sản phẩm gỗ được thực hiện như thế nào? Thiết kế là một quá trình sáng tạo tương đối phức tạp, đòi hỏi người thiết kế phải hiểu được nhu cầu của khách hàng, nhằm tạo ra những mẫu sản phẩm hữu ích, bền bỉ và đẹp mắt.
Để làm được việc đó, chúng ta cần tuân thủ 05 bước tiêu chuẩn trong quy trình thiết kế sản phẩm gỗ cụ thể như sau:
- Bước 1 – Nghiên cứu và phân tích: Đây là bước đầu tiên, giúp doanh nghiệp tổng hợp và đánh giá được yêu cầu của khách hàng. Chúng ta có thể thực hiện bước này bằng cách khảo sát trực tiếp người dùng hoặc nhờ đến các công ty nghiên cứu thị trường chuyên nghiệp.
- Bước 2 – Phát triển ý tưởng: Sau khi đã có kết quả nghiên cứu và phân tích, bộ phận thiết kế bắt đầu phát triển ý tưởng dựa trên một số phương pháp như vẽ phác thảo, Brainstorming, Sketch hoặc Mockup…
- Bước 3 – Thiết kế chi tiết: Khi đã có ý tưởng, bộ phận thiết kế bắt đầu tạo ra các bản vẽ phác thảo thể hiện chức năng, hình dáng cơ bản, chất liệu gỗ cùng với màu sắc tổng thể của sản phẩm. Sau đó, doanh nghiệp sẽ gửi chúng đến cho khách hàng và đợi phê duyệt. Từ bản vẽ đã được phê duyệt, nhà thiết kế mới bắt đầu phát triển bản vẽ kỹ thuật xác định chức năng cụ thể, nguyên liệu gỗ, kích thước, hình dáng, màu sắc, độ bền, cũng như cách thức lắp ráp của từng bộ phận.
- Bước 4 – Tạo ra sản phẩm mẫu: Khi khách hàng phê duyệt bản vẽ thiết kế và đồng ý sản xuất, chúng ta sẽ tiến hành tạo ra sản phẩm mẫu. Việc này giúp đảm bảo sản phẩm có thể đáp ứng các yêu cầu về chức năng, độ bền, tính thẩm mỹ cũng như hiệu suất sử dụng trước khi sản xuất hàng loạt. Tuy nhiên, chúng ta có thể bỏ qua quá trình tạo mẫu nếu như nhận gia công theo yêu cầu. Thay vào đó, khách hàng sẽ theo dõi tiến độ sản xuất, nhằm kịp thời chỉnh sửa theo ý muốn. (Tìm hiểu tính thẩm mỹ của gỗ là gì?).
- Bước 5 – Đợi khách hàng phê duyệt: Đây là giai đoạn quan trọng, quyết định quá trình sản xuất có được diễn ra hay là không. Điều này đòi hỏi, bản vẽ kỹ thuật cần đáp ứng đủ các điều kiện về chức năng, độ bền, độ cứng, tính thẩm mỹ phù hợp với chi phí mà khách hàng mong muốn. (Tìm hiểu độ bền của gỗ là gì?).
Như vậy, qua quy trình thiết kế sản phẩm gỗ sẽ giúp thể hiện năng lực của doanh nghiệp, rằng chúng ta có thể đáp ứng mong muốn của người tiêu dùng hay là không. Các tiêu chí này bao gồm tính năng, độ bền, vẻ đẹp cũng như chi phí sản xuất. Ngoài ra, đây là lúc đơn vị sản xuất nên thường xuyên trao đổi trực tiếp với khách hàng, qua đó nắm bắt mức độ hài lòng của họ, để điều chỉnh bản vẽ thiết kế hoặc sản phẩm mẫu một cách phù hợp.
Xem thêm: Tìm hiểu các bước trong quy trình thiết kế sản phẩm gỗ.
Vai trò của công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ.
Vai trò của công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ đối với doanh nghiệp.
Công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp? Có thể thấy, thiết kế sản phẩm là công đoạn quan trọng giúp nhà sản xuất xác định được chức năng, hình dáng, kích thước của sản phẩm từ đó lựa chọn nguồn nguyên liệu, tính toán về chi phí và thời gian sản xuất sao cho phù hợp nhất.
Những lợi ích mà công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ mang lại cho doanh nghiệp, cụ thể như sau:
- Xác định nhu cầu của người dùng: Thiết kế sản phẩm gỗ giúp doanh nghiệp có cơ hội nghiên cứu, phân tích và xác định nhu cầu thực tế của người tiêu dùng. Đây là căn cứ để chúng ta tạo ra các sản phẩm gỗ sở hữu chức năng, hình dáng, kích thước cụ thể… đáp ứng đúng xu hướng sử dụng đồ gỗ trên thị trường hiện nay. Đồng thời góp phần giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín thương hiệu, tạo lợi thế cạnh tranh và qua đó tăng doanh thu.
- Xác định vẻ đẹp của sản phẩm: Bên cạnh hình dáng và kích thước, bản vẽ thiết kế còn thể hiện được chi tiết màu sắc, hoa văn trang trí, độ bóng cũng như độ mịn của sản phẩm gỗ. Qua đó, khách hàng có thể lựa chọn sản phẩm sở hữu tính thẩm mỹ phù hợp với phong cách và cá tính riêng của mình.
- Xác định độ bền của sản phẩm: Thông qua bản vẽ thiết kế và sản phẩm mẫu, chúng ta có thể xác định được độ bền của từng chi tiết gỗ, cũng như hiệu suất sử dụng của những sản phẩm gỗ cuối cùng. Mục tiêu quan trọng của quá trình này là tạo ra một sản phẩm mẫu có chất lượng tốt nhất, đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
- Tăng hiệu quả sản xuất: Việc sở hữu bản vẽ thiết kế hay sản phẩm mẫu là điều cần thiết để doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát chất lượng trong từng giai đoạn. Chẳng hạn, kể từ khâu chuẩn bị gỗ, cưa xẻ, ngâm tẩm, sấy gỗ, cắt gỗ, khoan lỗ, nối ghép cho đến kiểm tra chất lượng. Nhờ đó, góp phần nâng cao năng suất, giảm thiểu nhân lực, chi phí và thời gian thực hiện.
- Nâng cao năng lực cạnh tranh: Khi chúng ta thực hiện quy trình thiết kế một cách chuẩn chỉnh thì không chỉ giúp tạo ra những sản phẩm vừa chất lượng vừa có tính thẩm mỹ cao, mà còn tăng mức độ hài lòng của khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, gây ấn tượng tốt đối với khách hàng và qua đó tăng giá trị thương hiệu.
Do đó, thiết kế sản phẩm gỗ là một công đoạn cần thiết đối với các doanh nghiệp. Bởi vì khi có một bản vẽ hoặc sản phẩm mẫu hoàn thiện, thì chúng ta có thể tạo ra số lượng lớn các sản phẩm gỗ chất lượng trong thời gian nhanh nhất và tiết kiệm tối đa chi phí sản xuất. Ngoài ra, để quá trình sản xuất được ổn định thì những doanh nghiệp trong nước hiện nay thường có xu hướng sử dụng các loại gỗ nhập khẩu (từ Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ, Lào và Nhật Bản…). Tuy nhiên, cần phải lưu ý trong việc lựa chọn nhà cung cấp gỗ uy tín, nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm gỗ có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Xem thêm: Ngành chế biến gỗ là gì? Vai trò của ngành chế biến gỗ?
Vai trò của công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ đối với người dùng.
Công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ mang lại lợi ích gì cho người tiêu dùng? Bên cạnh việc mang lại những lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp, công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ cũng rất cần thiết đối với người tiêu dùng. Bởi vì đây là bước giúp chúng ta có cơ hội trao đổi trực tiếp với đơn vị cung cấp dịch vụ, từ đó đánh giá mức độ chuyên nghiệp của đội ngũ nhân viên. Đồng thời, qua bản vẽ hay sản phẩm mẫu còn giúp chúng ta hình dung tổng thể về hình dạng, chức năng, độ bền, tính thẩm mỹ và hiệu suất sử dụng của sản phẩm gỗ.
Cụ thể, công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng như sau:
- Thấy được tính năng của sản phẩm: Công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ không chỉ giúp tạo ra những bản vẽ kỹ thuật hoặc sản phẩm mẫu, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp giới thiệu với người tiêu dùng về các tính năng chính của sản phẩm, kể từ những sản phẩm đồ ngoại thất, nội thất cho đến trang trí… (Tìm hiểu đồ gỗ ngoại thất là gì?).
- Thấy được vẻ đẹp của sản phẩm: Công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ giúp cho người tiêu dùng thấy được vẻ đẹp tổng thể của sản phẩm kể từ hình dáng, kích thước, màu sắc, vân gỗ, cho đến độ bóng hoặc độ nhẵn mịn…
- Thấy được độ bền của sản phẩm: Sản phẩm mẫu được tạo ra sau quá trình thiết kế sẽ giúp người tiêu dùng xác định được độ bền, độ cứng cùng với khả năng kháng lực. Từ đó, chúng ta có thể đánh giá chất lượng của sản phẩm cũng như phương pháp gia công đang áp dụng là có hiệu quả hay không.
- Giúp gia tăng sự lựa chọn sản phẩm: Trên cương vị là một khách hàng mới chỉ có ý tưởng nhưng chưa định hình được cụ thể đầy đủ chức năng, kích thước, hình dạng và tính thẩm mỹ của sản phẩm. Chúng ta có thể yêu cầu doanh nghiệp thực hiện nhiều bản vẽ thiết kế hoặc sản phẩm mẫu khác nhau, nhằm có trải nghiệm tốt nhất.
Như vậy, quá trình thiết kế không chỉ giúp biến các sản phẩm đồ ngoại thất, nội thất và trang trí… từ ý tưởng trở thành bản vẽ cụ thể. Mà kết quả của công đoạn này còn giúp người tiêu dùng có cơ hội hình dung và trải nghiệm sản phẩm mẫu. Thông qua đó, chúng ta có thể đánh giá và đề xuất cho doanh nghiệp điều chỉnh để sản phẩm đáp ứng đúng mong muốn của mình, trước khi áp dụng sản xuất hàng loạt.
Ứng dụng của thiết kế sản phẩm gỗ.
Ứng dụng của công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ là gì? Có thể thấy, công đoạn thiết kế không chỉ giúp người tiêu dùng thấy được một số đặc điểm của sản phẩm thông qua bản vẽ, bao gồm tính năng, nguyên liệu, hình dáng, kích thước và màu sắc… Mà còn giúp doanh nghiệp có thể tiết kiệm thời gian, gia tăng năng suất, tiết kiệm chi phí cũng như nguồn lực. Vì vậy, công đoạn này được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của ngành gỗ, kể từ xây dựng, cho đến sản xuất đồ ngoại thất, nội thất, đồ gia dụng, trang trí, cùng với một số sản phẩm khác.
Cụ thể, công đoạn thiết kế sản phẩm gỗ được ứng dụng trong một số lĩnh vực phổ biến sau đây:
- Xây dựng: Trong xây dựng, thiết kế sản phẩm gỗ giúp đảm bảo tính thẩm mỹ, độ bền và sự an toàn của công trình, bao gồm cửa, cửa sổ, cầu thang, sàn nhà… (Tìm hiểu xây dựng là gì?).
- Ngoại thất: Đối với lĩnh vực sản xuất đồ ngoại thất, gỗ được sử dụng để tạo ra các sản phẩm như cửa, cổng, hàng rào, lan can… Vì thế, thiết kế sản phẩm gỗ trong ngoại thất giúp tạo ra vẻ đẹp thẩm mỹ, sang trọng và bền vững cho các công trình. (Tìm hiểu đồ gỗ ngoại thất là gì?).
- Nội thất: Bên cạnh đó, trong nội thất thì gỗ cũng được sử dụng rộng rãi để tạo ra các sản phẩm như bàn ghế, tủ, giường… Do đó, thiết kế sản phẩm gỗ trong nội thất giúp tạo ra không gian sống tiện nghi, thoải mái và thẩm mỹ. (Tìm hiểu đồ gỗ nội thất là gì?).
- Trang trí: Không chỉ có vậy, thiết kế sản phẩm gỗ trong lĩnh vực sản xuất đồ trang trí còn được ứng dụng để tạo ra các sản phẩm có tính thẩm mỹ cao, giúp tô điểm cho không gian sống. Ví dụ như tranh, tượng hoặc các món đồ lưu niệm… làm bằng gỗ. (Tìm hiểu đồ gỗ trang trí là gì?).
- Thể thao và giải trí: Ngoài ra, thiết kế sản phẩm gỗ còn được ứng dụng trong lĩnh vực sản xuất đồ thể thao để tạo ra các dụng cụ có tính năng tốt, giúp người chơi đạt được hiệu quả cao. Một số dụng cụ thể thao phổ biến được làm từ gỗ bao gồm vợt bóng bàn, bàn bida, bàn cờ vua…
Tóm lại, công đoạn thiết kế góp phần tạo ra nhiều sản phẩm gỗ kể từ xây dựng, sản xuất ngoại thất, nội thất, trang trí cho đến thể thao… Tất cả giúp đáp ứng nhu cầu đa dạng trong đời sống của con người hiện nay.
Kết luận.
Thông qua sự tìm hiểu thiết kế sản phẩm gỗ là gì, kể từ khái niệm, vai trò và ứng dụng mà Timber Phoenix đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra thiết kế chính là công đoạn quan trọng quyết định về chức năng, nguyên liệu, độ bền, hình dáng, kích thước cùng với tính thẩm mỹ của một sản phẩm gỗ. Kết quả của quá trình này, có thể là bản vẽ hoặc sản phẩm mẫu, nhờ đó người tiêu dùng sẽ hình dung về sản phẩm dễ dàng hơn hoặc có cơ hội trải nghiệm thực tế và đưa ra những đánh giá để điều chỉnh đúng với nhu cầu. Trong khi đó đối với doanh nghiệp, công đoạn thiết kế giúp thể hiện năng lực sản xuất và có sự ảnh hưởng quan trọng đến quyết định của khách hàng là có hợp tác với doanh nghiệp hay là không.
