Cùng với sơn phủ gỗ, bảo quản gỗ thì quy trình tẩm bảo vệ gỗ hay theo thuật ngữ Tiếng Anh còn gọi là Wood Preservation, được xem là một trong những công đoạn quan trọng của quy trình xử lý và bảo quản gỗ. Cụ thể, tẩm bảo vệ gỗ có vai trò đặc biệt trong việc bảo vệ các sản phẩm gỗ tránh khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường như côn trùng, nấm mốc, độ ẩm và ánh sáng… Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Timber Phoenix khám phá sâu hơn về các bước trong quy trình tẩm bảo vệ gỗ, với 05 giai đoạn cơ bản bao gồm chuẩn bị gỗ, lựa chọn phương pháp, tiến hành tẩm bảo vệ, sấy khô và kiểm tra chất lượng.
Tìm hiểu các bước trong quy trình tẩm bảo vệ gỗ.
Bước 1 – Chuẩn bị gỗ.
Công đoạn chuẩn bị gỗ diễn ra như thế nào? Chuẩn bị gỗ là bước đầu tiên đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo hiệu suất và chất lượng của quy trình tẩm bảo vệ gỗ.
Khâu chuẩn bị được thực hiện theo các bước như sau:
- Lựa chọn loại gỗ: Chọn loại gỗ phù hợp với mục tiêu ứng dụng, xét dựa vào các đặc điểm như độ cứng, độ mềm, mức độ hấp thụ chất bảo vệ, cùng nhiều tính năng khác.
- Cắt và chuẩn bị gỗ: Cắt gỗ thành nhiều thanh gỗ hoặc tấm gỗ có kích thước cùng hình dáng phù hợp, đồng thời loại bỏ những thành phần không mong muốn, chẳng hạn như gãy, nứt hay vết nổi…
- Khắc phục vết nổi và bề mặt không đều: Xử lý bề mặt để giúp chất bảo vệ được phân phối đồng đều trên thanh gỗ, đồng thời tránh lãng phí chất tẩm bảo vệ được áp dụng vào những phần không cần thiết.
- Kiểm tra độ ẩm: Gỗ cần đạt độ ẩm nhất định, nếu quá ẩm có thể ảnh hưởng đến quá trình tẩm bảo vệ cũng như làm suy giảm độ bền của sản phẩm gỗ cuối cùng.
Như vậy, việc thực hiện các bước chuẩn bị gỗ một cách cẩn thận có thể gây ra ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng và hiệu suất của quy trình tẩm bảo vệ gỗ. Hiện nay, nhằm chọn lựa những nguyên liệu chất lượng phục vụ cho sản xuất thì các doanh nghiệp trong nước thường có xu hướng sử dụng các loại gỗ nhập khẩu (Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ, Lào và Nhật Bản…). Tuy nhiên, điều quan trọng là phải biết cách tìm đến các nhà cung cấp gỗ uy tín, giúp đảm bảo rằng các sản phẩm gỗ có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Bước 2 – Chọn phương pháp tẩm bảo vệ phù hợp.
Công đoạn chọn phương pháp tẩm bảo vệ diễn ra như thế nào? Việc lựa chọn phương pháp hợp lý sẽ giúp quy trình tẩm bảo vệ gỗ được diễn ra một cách thuận lợi. Đồng thời, giúp cho các sản phẩm gỗ được gia tăng về khả năng chống chịu được nhiều yếu tố gây hại từ môi trường như ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, mối mọt…
Các bước để lựa chọn phương pháp tẩm bảo vệ gỗ phù hợp được thực hiện như sau:
- Xác định mục tiêu: Trước khi bắt đầu quy trình tẩm bảo vệ gỗ, chúng ta cần xác định rõ mục tiêu mà dự án mong muốn như mức độ bảo vệ cần thiết, yêu cầu thẩm mỹ, môi trường sử dụng…
- Đánh giá đặc tính của gỗ: Từng loại gỗ sẽ có đặc điểm riêng biệt, vì vậy chúng ta nên lựa chọn phương pháp phù hợp giúp đảm bảo việc thực hiện tẩm bảo vệ được diễn ra hiệu quả.
- Xem xét các phương pháp có sẵn: Có nhiều phương pháp tẩm bảo vệ gỗ khác nhau như phun, ngâm chất bảo vệ, dùng nhiệt… Mỗi kỹ thuật đều có ưu và nhược điểm riêng đòi hỏi chúng ta cần xem xét và lựa chọn cẩn thận.
- Kiểm tra yếu tố môi trường: Điều kiện môi trường mà sản phẩm gỗ được ứng dụng cũng ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phương pháp tẩm bảo vệ phù hợp. Chẳng hạn, đối với các sản phẩm gỗ ngoài trời như hàng rào, bàn, ghế sân vườn… cần được tẩm các chất bảo vệ có khả năng giúp chúng chống chịu được mưa, gió, nhiệt độ, nấm mốc…
- Quyết định phương pháp phù hợp: Dựa trên các yếu tố đã xác định bao gồm mục tiêu dự án, đặc tính của gỗ, môi trường ứng dụng, chúng ta tiến hành đưa ra quyết định phương pháp tẩm bảo vệ cuối cùng. Việc này giúp xác định được loại chất bảo vệ cần thiết và tiến hành quy trình tẩm hiệu quả cho toàn bộ dự án.
Có thể thấy, sau khi đã xem xét kỹ lưỡng tất cả những yếu tố trên, bạn sẽ có đủ thông tin để đưa ra quyết định cuối cùng về phương pháp tẩm bảo vệ cần áp dụng. Việc này giúp đảm bảo rằng quy trình tẩm bảo vệ gỗ sẽ được diễn ra một cách thuận lợi và mang lại hiệu quả bảo vệ như mong muốn. Đồng thời, chúng ta cũng cần lưu ý rằng việc chuẩn bị các chất bảo vệ và thực hiện kỹ thuật này cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường.
Xem thêm: Các phương pháp tẩm bảo vệ gỗ, đặc điểm và xu hướng phát triển.
Bước 3 – Tiến hành tẩm bảo vệ.
Công đoạn tẩm bảo vệ gỗ được diễn ra như thế nào? Sau khi chúng ta đã lựa chọn phương pháp phù hợp, gỗ có thể được mang đi để thực hiện những công đoạn chính.
Quy trình tẩm bảo vệ gỗ sẽ áp dụng một số kỹ thuật phổ biến như sau:
- Kỹ thuật phun: Phương pháp này thực hiện phun trực tiếp dung dịch bảo vệ lên bề mặt gỗ.
- Kỹ thuật quét: Phương pháp quét lớp phủ được thực hiện bằng cách thoa các lớp chất bảo vệ lên bề mặt gỗ bằng chổi hoặc cọ.
- Kỹ thuật ngâm, nhúng: Đây cũng là một trong những phương pháp tẩm bảo vệ thủ công, gỗ được tẩm bằng cách ngâm hoặc nhúng trong dung dịch bảo vệ một khoảng thời gian phù hợp.
- Kỹ thuật dùng áp lực: Kỹ thuật dùng áp lực yêu cầu sử dụng máy móc hiện đại chuyên dụng để thúc đẩy quá trình dung dịch bảo vệ thẩm thấu vào cấu trúc gỗ một cách nhanh chóng bằng áp lực cao.
- Kỹ thuật dùng nhiệt: Thay vì sử dụng áp lực, phương pháp này sử dụng nhiệt độ cao để làm các cấu trúc gỗ giãn nở tạm thời, đồng thời các thành phần bảo vệ cũng được đẩy nhanh tốc độ đi vào bên trong gỗ.
- Kỹ thuật tẩm chân không: Phương pháp ngâm tẩm bảo vệ trong môi trường chân không là một kỹ thuật hiện đại, đòi hỏi chi phí cao. Tuy nhiên hiệu quả thực hiện được đánh giá rất tốt, giúp các sản phẩm gỗ được áp dụng lớp bảo vệ một cách nhanh chóng và duy trì chất lượng sử dụng trong thời gian dài.
Bên cạnh việc nắm rõ các kỹ thuật tẩm bảo vệ, nhà sản xuất cần chọn dung dịch bảo vệ phù hợp với đặc tính của gỗ, đồng thời đảm bảo an toàn lao động và thực hiện các nguyên tắc bền vững cần thiết, giúp bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.
Bước 4 – Sấy khô gỗ đã tẩm bảo vệ.
Công đoạn sấy khô gỗ diễn ra như thế nào? Mặc dù quy trình tẩm bảo vệ gỗ có thể được thực hiện bằng các kỹ thuật khác nhau nhưng sau đó sản phẩm gỗ sẽ bị ẩm, vì thế chúng ta cần sấy khô gỗ để đạt được khả năng bảo vệ tốt nhất. Chúng ta có thể thực hiện sấy khô bằng nhiều phương pháp bao gồm phơi khô tự nhiên, sấy gỗ bằng nhiệt, bằng công nghệ hiện đại như tia hồng ngoại, tia cực tím…
Để việc sấy gỗ đạt hiệu quả cao, cần chú ý đến một số yếu tố sau đây:
- Nhiệt độ sấy: Kiểm soát nhiệt độ trong quá trình sấy khô gỗ là một yếu tố quan trọng. Nhiệt độ quá cao có thể gây biến dạng và làm giảm chất lượng của gỗ, trong khi nhiệt độ quá thấp có thể kéo dài quá trình sấy mà không đạt độ khô mong muốn.
- Thời gian sấy: Chúng ta cần xác định thời điểm bắt đầu và kết thúc sấy khô một cách phù hợp. Thời gian sấy quá ngắn có thể khiến cho gỗ không đạt độ khô hoàn toàn, trong khi thời gian sấy quá lâu có thể làm giảm chất lượng của sản phẩm gỗ, gây lãng phí thời gian và chi phí.
- Độ ẩm môi trường: Yếu tố này đặc biệt quan trọng đối với phương pháp sấy khô tự nhiên. Nếu như độ ẩm của môi trường thấp sẽ giúp gỗ khô nhanh hơn và ngược lại.
Sau khi gỗ được sấy khô, độ ẩm thường dao động trong khoảng 10-12%, là tỷ lệ lý tưởng để đảm bảo sản phẩm gỗ bền hơn, có khả năng chống chịu được mối mọt, nấm mốc, cũng như gia tăng tuổi thọ sử dụng một cách đáng kể.
Bước 5 – Kiểm tra quá trình tẩm bảo vệ.
Công đoạn kiểm tra gỗ đã tẩm bảo vệ diễn ra như thế nào? Công đoạn kiểm tra gỗ là một bước quan trọng để đánh giá hiệu quả của toàn bộ quy trình tẩm bảo vệ gỗ, đồng thời đảm bảo sản phẩm sở hữu độ bền và tuổi thọ cao.
Công đoạn kiểm tra trong quá trình tẩm bảo vệ gỗ bao gồm các bước như sau:
- Lựa chọn mẫu thử nghiệm: Đầu tiên, cần lựa chọn một số mẫu gỗ đại diện cho toàn bộ lô sản phẩm được tẩm bảo vệ. Điều này đảm bảo tính đại diện và tính hợp lý của các công đoạn kiểm tra tiếp theo.
- Kiểm tra chất lượng tẩm bảo vệ: Bước này nhằm đảm bảo rằng quá trình tẩm bảo vệ đã diễn ra đúng cách và đạt được hiệu suất mong muốn, bao gồm việc kiểm tra độ dày của lớp phủ bảo vệ và độ sâu thẩm thấu.…
- Kiểm tra thẩm mỹ: Mẫu gỗ được kiểm tra về mặt thẩm mỹ, giúp đảm bảo rằng không có sự thay đổi về màu sắc gỗ, đồng thời các vết nứt hoặc vết bẩn đã được loại bỏ hoàn toàn.
- Kiểm tra chất lượng gỗ: Đánh giá việc gỗ có khả năng chịu được áp lực, độ cứng, và đảm bảo rằng sản phẩm gỗ không bị biến dạng hay hư hại so với mục tiêu ban đầu.
- Kiểm tra độ ẩm: Đo độ ẩm của mẫu gỗ để đảm bảo rằng các sản phẩm đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, giúp đảm bảo tính ổn định và độ bền trước khi đến tay người tiêu dùng.
Kết luận, công đoạn kiểm tra gỗ đã thực hiện quá trình tẩm bảo vệ phải được thực hiện một cách tỉ mỉ, kỹ lưỡng để đảm bảo sản phẩm gỗ có thể đáp ứng được các yêu cầu sử dụng trong thực tế.
Kết luận.
Thông qua sự tìm hiểu các bước trong quy trình tẩm bảo vệ gỗ, mà Timber Phoenix đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra việc thực hiện đúng các kỹ thuật của quá trình tẩm bảo vệ có vai trò rất lớn giúp các sản phẩm gỗ bền, chắc và có khả năng chống chịu được nhiều yếu tố gây hại từ môi trường. Việc này đòi hỏi nhà sản xuất gỗ nắm rõ quy trình thực hiện, từ bước chuẩn bị gỗ, lựa chọn phương pháp, tẩm bảo vệ, sấy khô gỗ cho đến kiểm tra chất lượng một cách kỹ lưỡng. Ngoài ra, bài viết tẩm bảo vệ gỗ này còn nằm trong chuỗi bài về quy trình sản xuất gỗ, bao gồm: thu thập gỗ, chế biến và gia công gỗ, xử lý bề mặt gỗ, kỹ thuật sấy gỗ, sơn phủ gỗ và bảo quản gỗ… hy vọng đã mang đến cho bạn góc nhìn đầy đủ hơn về ngành chế biến gỗ hiện nay.
—
Ngoài ra, từ bài viết này bạn có thể xem xét thêm các chủ đề liên quan sau đây:
- Quy trình sản xuất và chế biến gỗ.
- Thu thập gỗ là gì?
- Thu hoạch gỗ là gì?
- Thu mua nguyên liệu gỗ là gì?
- Chế biến gỗ thô là gì?
- Sấy Gỗ là gì?
- Quy trình kỹ thuật sấy gỗ.
- Chế biến và gia công gỗ là gì?
- Quy trình chế biến và gia công gỗ.
- Hoàn thiện và bảo vệ gỗ là gì?
- Quy trình hoàn thiện và bảo vệ gỗ.
- Quy trình xử lý và bảo quản gỗ.
- Xử lý bề mặt gỗ là gì?
- Quy trình xử lý bề mặt gỗ.
- Tẩm bảo vệ gỗ là gì?
- Quy trình kỹ thuật tẩm bảo vệ gỗ.
- Sơn phủ gỗ là gì?
- Quy trình kỹ thuật sơn phủ gỗ.
- Bảo quản gỗ là gì?
- Quy trình bảo quản gỗ.
