Trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc, để lựa chọn được loại gỗ phù hợp với thiết kế và ứng dụng là một yếu tố quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến cấu trúc, hiệu suất và tính thẩm mỹ của một công trình. Qua bài viết sau đây, chúng ta hãy cùng Timber Phoenix tìm hiểu về các loại gỗ phù hợp dành cho công trình kiến trúc, bao gồm cả vai trò, đặc điểm và cách phân loại chi tiết.
Các loại gỗ phù hợp dành cho công trình kiến trúc.
Giới thiệu về công trình kiến trúc.
Khái niệm công trình kiến trúc nghĩa là gì? Ngành kiến trúc hay thuật ngữ Tiếng Anh là Architecture, là một lĩnh vực chuyên sâu tập trung vào việc nghiên cứu, thiết kế, và xây dựng các công trình và không gian vật lý để tạo ra môi trường sống và làm việc phù hợp với nhu cầu và mong muốn của con người. Lĩnh vực kiến trúc bao gồm quá trình thiết kế và xây dựng đa dạng các công trình như nhà ở, tòa nhà cao tầng, cầu đường, nhà thờ, và các công trình công cộng khác, cũng như quá trình lên kế hoạch cho không gian bên trong và ngoài trời, quy hoạch đô thị, và nghiên cứu về văn hóa và lịch sử.
Trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc, khái niệm “công trình kiến trúc” đề cập đến những dự án được thiết kế và xây dựng dựa trên các nguyên tắc với kỹ thuật chuyên môn để đáp ứng nhu cầu thực tế của con người, bao gồm việc cung cấp nơi ở, không gian làm việc, giải trí, hoặc vận chuyển. Các công trình kiến trúc có thể là tòa nhà dân cư, văn phòng, trung tâm thương mại, nhà hàng, trường học, và nhiều loại công trình khác. Công trình kiến trúc không chỉ bao gồm các yếu tố cơ bản như cấu trúc và hình dáng mà còn bao gồm cả mối tương tác với môi trường xung quanh, tương tác với người sử dụng, và việc tận dụng yếu tố thẩm mỹ để tạo ra không gian có giá trị và ý nghĩa.
Xem thêm: Kiến trúc là gì? Các công trình kiến trúc bằng gỗ phổ biến.
Vai trò của công trình kiến trúc.
Các công trình kiến trúc đóng vai trò gì trong cuộc sống con người? Công trình kiến trúc có vai trò quan trọng giúp thúc đẩy phát triển kinh tế, đời sống và xã hội tại địa phương. Chúng góp phần cung cấp chỗ ở, nơi làm việc và cơ sở hạ tầng cho cộng đồng, cụ thể như sau:
- Cung cấp nơi ở và cơ sở hạ tầng: Các công trình kiến trúc bao gồm nhà ở, trường học, bệnh viện, và cơ sở hạ tầng cung cấp nơi ở an toàn và tiện nghi cho con người, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống bắt nhịp với sự phát triển của xã hội. Ví dụ, các tòa nhà chung cư cao cấp như Landmark 81 tại trung tâm TP.HCM là một nơi sinh sống và làm việc nhộn nhịp.
- Cung cấp môi trường làm việc: Các tòa nhà thương mại, văn phòng, cửa hàng, và nhà máy tạo ra nơi làm việc cho nhiều doanh nghiệp và người lao động, giúp tăng thu nhập và thúc đẩy phát triển kinh tế. Ví dụ, các khu thương mại như Vincom Plaza, Vivo City, Gigamall… trở thành địa điểm thu hút khách vào dịp cuối tuần.
- Cung cấp giải pháp bảo vệ khỏi thời tiết: Các công trình kiến trúc cung cấp nơi trú ẩn an toàn, tránh khỏi thời tiết và môi trường khắc nghiệt bên ngoài, giúp bảo vệ sức khỏe của con người. Ví dụ, các tòa nhà văn phòng mát mẻ tạo điều kiện thoải mái trong thời tiết nóng bức.
- Cung cấp nơi gặp gỡ và giao lưu xã hội: Các công trình công cộng như nhà thờ, trung tâm văn hóa, và khu vui chơi giải trí giúp chúng ta có thể gặp gỡ, giao lưu, góp phần xây dựng cộng đồng và tạo ra các mối quan hệ xã hội. Ví dụ, Nhà Thờ Đức Bà, nhà văn hóa thiếu nhi, nhà hát Bến Thành…là nơi người dân trong thành phố thường xuyên lui tới.
- Đóng vai trò quan trọng trong văn hóa và lịch sử: Các công trình kiến trúc thường mang những giá trị văn hóa và lịch sử đặc biệt, có thể trở thành biểu tượng của một quốc gia hoặc khu vực. Ví dụ, nhà thờ gỗ Kontum, cầu Sông Hàn, ga Đà Lạt… là những địa điểm nổi tiếng thu hút khách du lịch.
- Phục vụ cho mục tiêu cộng đồng: Các công trình phục vụ cộng đồng như trường học, bệnh viện, trung tâm thể dục, và công viên thành phố… giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Ví dụ, công viên Tao Đàn, công viên Gia Định… là nơi tụ họp của nhiều bạn trẻ và gia đình vào dịp cuối tuần.
Nhìn chung, quản lý và thiết kế các công trình kiến trúc là một quá trình đòi hỏi kiến thức sâu rộng, kỹ thuật chính xác và khả năng tương tác hiệu quả giữa nhiều lĩnh vực khác nhau, nhằm đảm bảo tính an toàn, hiệu suất và tuân thủ các tiêu chuẩn về xây dựng. Và trong việc xây dựng các công trình kiến trúc thì gỗ luôn được xem là một loại nguyên liệu có tính bền vững.
Xem thêm: Nguyên liệu bền vững là gì? Khái niệm, đặc điểm và ứng dụng.
Gỗ dùng trong công trình kiến trúc.
Đặc điểm của các loại gỗ dùng trong công trình kiến trúc? Các loại gỗ sử dụng trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc có các đặc tính vật lý và cơ học quan trọng sau đây:
- Mật độ và trọng lượng: Mật độ và trọng lượng của gỗ đóng một vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng chịu tải của các công trình kiến trúc. Gỗ có mật độ cao thường thích hợp cho các ứng dụng có yêu cầu về khả năng chịu tải.
- Sức mạnh cơ học: Đây là khả năng của gỗ chịu tải và không bị biến dạng trong quá trình sử dụng. Tùy từng loại gỗ mà có sức mạnh cơ học khác nhau, do đó lựa chọn loại gỗ phù hợp với mục đích cụ thể là yếu tố quan trọng.
- Khả năng chống mục nát và nấm mốc: Gỗ có sự khác biệt về khả năng chống mục nát và nấm mốc. Việc chọn loại gỗ có khả năng chống mục nát tốt là quan trọng để đảm bảo hoạt động bền bỉ và kéo dài tuổi thọ của các công trình.
- Thẩm mỹ và màu sắc: Gỗ có sự đa dạng về màu sắc và vẻ đẹp tự nhiên. Màu sắc, vân gỗ, mùi hương, độ bóng, độ bền… có thể đóng vai trò quyết định trong việc trang trí và tạo điểm nhấn thẩm mỹ cho kiến trúc.
- Dễ dàng xử lý và gia công: Khả năng xử lý và gia công gỗ là yếu tố quan trọng để có thể ứng dụng trong lĩnh vực xây dựng. Một số loại gỗ có thể được cắt, mài nhẵn hoặc nối lại một cách dễ dàng hơn so với các loại khác.
- Tính dẻo dai và độ co dãn nhiệt: Các loại gỗ có độ dẻo dai và độ co dãn nhiệt khác nhau, quan trọng cho việc xây dựng các công trình phải chịu thay đổi về nhiệt độ lớn.
- Chịu lửa và kháng cháy: Một số loại gỗ có khả năng chịu lửa và kháng cháy tốt hơn, đặc tính quan trọng đối với an toàn cháy nổ trong các dự án xây dựng.
- Khả năng cách âm và cách nhiệt: Mỗi loại gỗ có khả năng cách âm và cách nhiệt khác nhau, ảnh hưởng đến hiệu suất năng lượng và tạo sự thoải mái cho kiến trúc.
- Độ thấm nước: Khả năng chống thấm nước của gỗ cực kỳ quan trọng trong việc sử dụng cho các công trình ngoài trời hoặc trong các ứng dụng tiếp xúc với nước.
Tóm lại, những đặc điểm vật lý và cơ học nêu trên đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định chọn loại gỗ phù hợp cho các dự án xây dựng và kiến trúc. Do đó, việc hiểu các đặc tính và ứng dụng của gỗ sẽ hỗ trợ cho quá trình lựa chọn và sử dụng gỗ một cách hiệu quả hơn.
Xem thêm: Các ứng dụng của gỗ tự nhiên trong đời sống con người.
Phân loại gỗ dùng trong công trình kiến trúc.
Gỗ dùng trong công trình kiến trúc có mấy loại? Từ lâu, gỗ đã trở thành một vật liệu quan trọng trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc, và có 02 loại được sử dụng chính, đó là gỗ tự nhiên và gỗ nhân tạo. Chi tiết như sau:
- Gỗ tự nhiên là gì? Gỗ tự nhiên được khai thác từ các loại cây trồng như cây Thông, cây Sồi, cây Bạch Đàn, và nhiều loại cây khác. Gỗ tự nhiên thường được đánh giá cao trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc nhờ vào độ bền, tính thẩm mỹ. Đồng thời sự đa dạng của các loại cây gỗ, giúp chúng phù hợp cho nhiều ứng dụng khác nhau. Có thể nói, gỗ tự nhiên là một tài nguyên vô giá với sự kết hợp hoàn hảo giữa tính thẩm mỹ và khả năng ứng dụng rộng rãi. (Tìm hiểu gỗ tự nhiên là gì?).
- Gỗ nhân tạo là gì? Trong khi đó, gỗ nhân tạo còn được biết đến là gỗ công nghiệp hay gỗ kỹ thuật, là kết quả của việc kết hợp giữa gỗ tự nhiên và các hợp chất hoặc sợi gỗ thông qua quá trình chế biến hiện đại. Gỗ nhân tạo thường được đánh giá cao vì tính đồng nhất và độ bền đáng tin cậy, giúp chúng thích hợp cho những ứng dụng đòi hỏi tính chính xác và độ bền cao hơn. (Tìm hiểu gỗ nhân tạo là gì?).
Nhìn chung, cả hai loại gỗ này có những ưu điểm và hạn chế riêng, và sự lựa chọn giữa chúng thường phụ thuộc vào các yếu tố như mục đích sử dụng, chi phí và yêu cầu kỹ thuật cụ thể của dự án xây dựng và kiến trúc. Muốn tối ưu hiệu quả sử dụng, cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng cần phải chú ý đến vòng đời sản phẩm, cũng như các xu hướng phát triển bền vững.
Xem thêm: Các ưu điểm của gỗ tự nhiên và cách tối ưu.
Các loại gỗ tự nhiên dùng trong công trình kiến trúc.
Gỗ tự nhiên dùng trong kiến trúc có những loại phổ biến nào? Gỗ tự nhiên có nhiều loại phổ biến được sử dụng trong các công trình kiến trúc, bao gồm:
- Gỗ Sồi (Oak): Gỗ Sồi có đặc tính cứng, bền và khả năng chống mục nát cao nên thường được sử dụng cho sàn nhà, cửa và nội thất. (Tìm hiểu nội thất là gì?).
- Gỗ Tần Bì (Ash): Gỗ Tần Bì thường có màu trắng và độ cứng tương đối cao, thích hợp cho sàn và nội thất.
- Gỗ Óc Chó (Walnut): Gỗ Óc Chó có màu sắc đẹp và tính thẩm mỹ cao, thường được sử dụng cho nội thất, đặc biệt là đồ nội thất cao cấp.
- Gỗ Thông (Pine): Gỗ Thông là loại gỗ nhẹ, dễ làm việc và thường được sử dụng cho khung nhà và sản xuất đồ nội thất.
- Gỗ Lim (Tali): Gỗ Lim là loại gỗ cứng và bền, thường được sử dụng cho sàn nhà và công trình kiến trúc ngoài trời.
- Gỗ Mun (Ebony): Gỗ Mun có màu đen đặc trưng và thường được sử dụng cho các sản phẩm nội thất sang trọng và chế tác trang sức.
- Gỗ Giá Tỵ (Teak): Gỗ Giá Tỵ nổi tiếng với tính chống mục nát và khả năng chịu nước, thường được sử dụng cho cầu thang, sàn nhà, nội thất, ngoại thất và nhiều công trình khác. (Tìm hiểu ngoại thất là gì?).
- Gỗ Gõ Đỏ (Doussie): Gỗ Gõ Đỏ có độ bền và chịu mục nát tốt, thường được sử dụng cho sàn nhà và đồ ngoại thất.
- Gỗ Louro Gamela: Một loại gỗ có tính năng tương tự như gỗ Giá Tỵ (Teak), thường được sử dụng cho các sản phẩm ngoài trời và nội thất chống chịu được môi trường ẩm ướt.
- Gỗ Cedrinho: Gỗ Cedrinho có tính năng chống nước và thường được sử dụng trong các ứng dụng ngoài trời và đóng tàu thuyền.
Có thể nói, những loại gỗ này được lựa chọn dựa trên tính chất cơ học và thẩm mỹ của chúng, đảm bảo tính bền bỉ và hiệu suất trong các dự án xây dựng và kiến trúc. Ngoài ra, trên thị trường, chúng ta có thể tìm thấy nhiều loại gỗ nhập khẩu đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dùng. Tuy nhiên, tìm kiếm những nhà cung cấp gỗ uy tín trở nên đặc biệt quan trọng để đảm bảo chất lượng và nguồn gỗ được xử lý một cách bài bản. Ví dụ, có thể đánh giá dựa trên các tiêu chí bao gồm thương hiệu, chất lượng, nguồn gốc và dịch vụ chăm sóc khách hàng.
Xem thêm: Tổng hợp các loại gỗ tự nhiên phổ biến nhất hiện nay.
Kết luận.
Thông qua sự tìm hiểu các loại gỗ phù hợp dành cho công trình kiến trúc, mà Timber Phoenix đã trình bày ở trên. Hy vọng bạn đã nhận ra gỗ không chỉ là một nguyên liệu xây dựng mà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống và sự phát triển của con người. Do đó, việc lựa chọn và sử dụng gỗ làm sao cho hiệu quả có vai trò quyết định giúp xây dựng tương lai bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tiếp theo.
Ngoài ra, từ bài viết này bạn có thể xem xét thêm các chủ đề liên quan sau đây:
- Các loại gỗ dành cho công trình xây dựng.
- Các loại gỗ dành cho công trình kiến trúc.
- Các loại gỗ dành cho sản xuất nội thất.
- Các loại gỗ dành cho công trình ngoại thất.
- Các loại gỗ dành cho sản xuất đồ ngoại thất.
- Các loại gỗ dành cho sản xuất đồ gia dụng.
- Các loại gỗ dành cho sản xuất đồ trang trí.