Dựa trên những đặc tính của gỗ như sự cứng, độ bền, và khả năng chống chịu môi trường khắc nghiệt, người ta chia gỗ thành hai loại chính là gỗ cứng và gỗ mềm. Gỗ cứng thường được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực xây dựng, trang trí không gian ngoại thất, như mái che, ốp tường, hàng rào, sàn, cửa, bàn ghế cho sân vườn và nhiều vật phẩm khác. Bạn hãy cùng Timber Phoenix khám phá gỗ cứng là gì? Đặc điểm, vai trò và ứng dụng của chúng trong đời sống.
Gỗ cứng là gì? Đặc điểm, vai trò và ứng dụng.
Tìm hiểu gỗ cứng là gì?
Định nghĩa gỗ cứng là gì? Thuật ngữ gỗ cứng hay thuật ngữ Tiếng Anh gọi là Hardwood, xuất phát từ tính chất vật lý và cơ học đặc trưng của chúng. Loại gỗ này thường được thu hoạch từ các cây lá rộng (Broad-leaved) hay còn gọi là cây rụng lá (Deciduous) như: Gỗ Tếch (Teak), Gõ Đỏ (Red Doussie), Tuyết Tùng (Cedar)… Về cấu tạo, gỗ cứng có cấu trúc tế bào phức tạp và mật độ gỗ cao, tạo nên sự cứng cáp và độ bền cao, khó bị mài mòn. Ngoài ra, còn có khả năng kháng mối mọt, mục nát và chống cháy tốt. Đặc sự cứng cáp là rất rõ ràng nếu như so với loại gỗ mềm (Softwood), kết hợp với khả năng chịu tải trọng, giúp gỗ cứng có thể chống lại tác động của môi trường và chống thấm nước tốt hơn.
Tóm lại, gỗ cứng là một loại gỗ có chất lượng cao và được ứng dụng rộng rãi trong ngành xây dựng, trang trí nội ngoại thất, làm đồ thủ công mỹ nghệ và sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác. Gỗ cứng là lựa chọn phù hợp cho cả không gian trong nhà và ngoài trời như sàn gỗ, ốp tường, cửa, cửa sổ, mái hiên, hồ bơi, bồn tắm ngoài trời, bàn ghế ngoài trời, cầu thang, hàng rào, sân vườn và các công trình khác. (Tìm hiểu sàn gỗ là gì?).
Mặc dù vậy, hiện nay vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh việc sử dụng gỗ tự nhiên có phải là phá hoại môi trường hay không. Để trả lời vấn đề này một cách cụ thể thì còn phải đánh giá về quá trình khai thác, sản xuất và sử dụng của chúng ta. Ví dụ, khai thác gỗ một cách hợp pháp, an toàn, đảm bảo tái trồng rừng sau khi thu hoạch thì là không gây hại cho môi trường và ngược lại. Khai thác trái phép, bừa bãi, tận thu và thiếu an toàn, không quan tâm đến hoạt động tái trồng thì là phá hoại môi trường.
Xem thêm: Cách phân biệt giữa gỗ mềm, gỗ cứng và tính năng.
Đặc điểm chung của gỗ cứng.
Gỗ cứng có những đặc tính gì? Gỗ cứng được xác định bởi những đặc điểm chung đáng chú ý, tạo nên sự khác biệt vượt trội so với nhóm gỗ mềm như độ cứng, độ bền, và khả năng kháng mài mòn. Sau đây là những đặc tính quan trọng của gỗ cứng:
- Sự cứng và độ bền cao: Gỗ cứng thường có cấu trúc tế bào phức tạp và mật độ gỗ cao hơn so với gỗ mềm, giúp tạo nên độ cứng và độ bền đặc trưng. Sự kết hợp này giúp cho gỗ cứng có khả năng chịu tải và va đập tốt, rất thích hợp với các công trình yêu cầu sự ổn định và khả năng chống chịu.
- Kháng mối mọt và chống mục nát: Không chỉ có cấu trúc tế bào phức tạp mà gỗ cứng còn chứa những hợp chất hóa học độc đáo. Điều này giúp gỗ cứng có thể chống lại các tác nhân gây mài mòn và mối mọt tốt hơn rất nhiều so với gỗ mềm. Vì thế gỗ cứng cũng thích hợp dùng để làm sàn nhà, mặt bàn và các ứng dụng đòi hỏi sự bền vững theo thời gian.
- Khả năng chống thấm nước: Gỗ cứng có mật độ cao, tạo ra cấu trúc tế bào chặt chẽ hơn, giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của nước vào bên trong. Do đó, gỗ cứng thường có khả năng chống thấm nước tốt hơn so với gỗ mềm. Điều này làm cho gỗ cứng trở thành lựa chọn hàng đầu cho các ứng dụng ngoài trời hoặc trong môi trường ẩm ướt.
Xem thêm: Đặc tính của gỗ là gì? Gỗ có những đặc tính nào?
Vai trò và ứng dụng của gỗ cứng.
Gỗ cứng được ứng dụng để làm gì? Gỗ cứng sở hữu các đặc điểm cơ học mạnh mẽ và khả năng chịu tải trọng cao, đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp gỗ và nhiều lĩnh vực khác:
- Kiến trúc và xây dựng: Gỗ cứng được sử dụng để xây dựng các cấu trúc ngoại thất và nội thất, như tấm vách, sàn, cửa, cột, dầm và khung gỗ. Với khả năng cứng và độ bền vượt trội, gỗ cứng là vật liệu lý tưởng cho việc xây dựng những công trình kiến trúc vững chắc và bền bỉ.
- Sản xuất đồ nội thất: Gỗ cứng thường được chế tạo thành các sản phẩm đồ nội thất như bàn, ghế, tủ, kệ và giường. Giúp mang đến vẻ đẹp, sự sang trọng và đẳng cấp cho không gian sống. (Tìm hiểu nội thất là gì?).
- Trang trí ngoại thất: Gỗ cứng được sử dụng để tạo ra các chi tiết trang trí ngoại thất như cửa sổ, cửa ra vào, hàng rào, ốp tường, vách ngăn và các phụ kiện, điêu khắc trang trí như tượng, cột đèn ngoài trời… Những chi tiết này không chỉ tạo điểm nhấn độc đáo cho ngôi nhà mà còn tạo nên vẻ đẹp tinh tế và cổ điển. (Tìm hiểu ngoại thất là gì?).
- Sản xuất công cụ: Gỗ cứng được sử dụng để chế tạo các công cụ và dụng cụ như búa, đục, đinh, đồ thủ công mỹ nghệ và dụng cụ thể thao, giải trí. Khả năng cứng và bền của gỗ cứng giúp tạo ra các sản phẩm chất lượng như gậy golf, vợt tennis, ván trượt… (Tìm hiểu đồ gia dụng là gì?).
Xem thêm: Các ứng dụng của gỗ tự nhiên trong đời sống con người.
Các loài cây gỗ cứng phổ biến.
Các loài cây phổ biến trong nhóm gỗ cứng? Sau đây là một số loài cây cho gỗ cứng phổ biến hiện nay:
- Sồi (Oak): Cây Sồi thuộc họ Fagaceae và có mặt trên khắp thế giới với nhiều loài khác nhau, nhưng phổ biến là Sồi Đỏ (Red Oak) và Sồi Trắng (White Oak). Gỗ Sồi Đỏ có màu nâu đỏ đặc trưng và có khả năng chống nước tốt. Loại gỗ này thường được sử dụng trong xây dựng như làm sàn và cửa, cũng như trong sản xuất đồ nội thất và đồ trang trí khác. Gỗ Sồi Trắng có màu sáng hơn và khả năng chống thấm nước tốt hơn so với Sồi Đỏ. Chúng thường được sử dụng để làm đồ nội thất, như bàn, ghế, tủ, kệ cũng như dùng để sản xuất thùng chứa hay thùng rượu.
- Hồ Đào (Hickory): Cây Hồ Đào thuộc họ Juglandaceae và được biết đến như là một loại gỗ mạnh mẽ và độ bền cao. Gỗ Hồ Đào thường có màu nâu sẫm, vân đẹp tự nhiên, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất và các dụng cụ yêu cầu khả năng chịu lực tốt.
- Tuyết Tùng (Cedar): Cây Tuyết Tùng thuộc họ Hoàng Đàn hay Cupressaceae và có nhiều loài khác nhau trên khắp thế giới. Gỗ Tuyết Tùng thường có mùi thơm dịu và thường được sử dụng trong sản xuất đồ nội thất và trang trí, đặc biệt là trong việc sản xuất đồ ngoại thất như bàn ghế và hàng rào. Lưu ý, Tuyết Tùng có nhiều loại và cũng có loại thuộc nhóm gỗ mềm, gọi là Tuyết Tùng mềm. Các loại gỗ Tuyết Tùng cứng, gồm có: Deodar Cedar, Himalayan Cedar, Atlas Cedar, Thuja…
- Dái Ngựa (Mahogany): Cây Dái Ngựa thuộc họ Xoan hay Meliaceae, nổi tiếng với màu sắc đa dạng từ nâu đỏ đến nâu sáng và vẻ đẹp tự nhiên. Gỗ Dái Ngựa thường được sử dụng trong việc làm đồ nội thất cao cấp như bàn, ghế, giường và tủ… với vẻ đẹp sang trọng và độ bền cao.
Biện pháp sử dụng và bảo vệ cây gỗ cứng.
Các loài cây gỗ cứng đang đứng trước cơ hội và thách thức nào? Các loài cây gỗ cứng đang phải đối mặt với tình trạng bị khai thác quá mức, có thể gây ra suy thoái tài nguyên rừng và tác động nghiêm trọng đến môi trường và hệ sinh thái của Trái Đất. Để bảo vệ cây gỗ cứng, cần thiết lập các kế hoạch quản lý và đảm bảo rừng có thời gian phục hồi, tránh làm cạn kiệt nguồn gỗ. Một số biện pháp có thể áp dụng bao gồm:
- Quản lý rừng bền vững: Các chứng chỉ rừng và gỗ bền vững được cấp bởi những tổ chức uy tín như FSC, SFI, PEFC… Tất cả đều có điểm chung là cung cấp phương pháp quản lý rừng và khai thác gỗ, nhằm mang đến lợi ích cho cả môi trường, kinh tế và xã hội. Đảm bảo việc khai thác gỗ được thực hiện dựa trên các nguyên tắc bền vững, duy trì phục hồi rừng và bảo vệ đa dạng sinh học. Ngoài ra, khi người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn gỗ có chứng chỉ bền vững cũng góp phần vào việc phát triển các rừng cây gỗ và bảo vệ môi trường bền vững. (Tìm hiểu chứng chỉ FSC là gì?).
- Ứng dụng công nghệ hiện đại: Áp dụng công nghệ và phương pháp hiện đại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cây gỗ cứng. Các phương pháp chăm sóc cây trồng dựa trên việc phân tích dữ liệu, hệ thống cảm biến và thông tin địa lý, giúp theo dõi tình trạng sức khỏe và khả năng chống chịu của cây gỗ. Ngoài ra, kỹ thuật canh tác cây trồng hiện đại còn hỗ trợ quá trình chọn giống cây khỏe mạnh, kháng bệnh và sâu bọ.
Xem thêm: Chứng chỉ rừng là gì? Các tổ chức quản lý chứng chỉ rừng phổ biến.
Kết luận.
Tóm lại, gỗ cứng là một loại gỗ có nhiều ưu điểm, bao gồm độ cứng cao, chịu lực tốt, bền bỉ, đẹp mắt và có khả năng chống ẩm và chống mối mọt tốt. Qua những thông tin mà Timber Phoenix đã trình bày trong bài viết “Gỗ cứng là gì? Đặc điểm, vai trò và ứng dụng” chúng ta thấy rằng gỗ cứng đóng một vai trò quan trọng trong kiến trúc, xây dựng, sản xuất đồ nội thất và trang trí ngoại thất. Tuy nhiên, để bảo vệ cây gỗ cứng và đảm bảo nguồn gỗ trong tương lai, chúng ta cần thực hiện các biện pháp quản lý rừng bền vững, hướng đến việc khai thác gỗ cứng một cách cân nhắc và đảm bảo phục hồi rừng.
—
Ngoài ra, từ bài viết này bạn có thể xem xét thêm các chủ đề liên quan sau đây:
- Gỗ là gì? Tổng quan từ A-Z mọi điều cần biết về gỗ.
- Gỗ ngoài trời là gì? Đặc điểm, ứng dụng và giải pháp bền vững
- Đặc tính của gỗ là gì? Gỗ có những đặc tính nào?
- Ý nghĩa của việc hiểu các đặc tính của gỗ và ứng dụng.
- Tìm hiểu về cách phân loại nhóm gỗ theo Tiêu Chuẩn Việt Nam.
- Gỗ cứng là gì? Đặc điểm, vai trò và ứng dụng.
- Gỗ mềm là gì? Đặc điểm, vai trò và ứng dụng.
- Cách phân biệt giữa gỗ mềm, gỗ cứng và tính năng.
- Những điểm khác biệt của gỗ cứng và gỗ mềm.
- Gỗ tự nhiên là gì? Đặc điểm và ứng dụng.
- Tổng hợp các loại gỗ tự nhiên phổ biến nhất hiện nay.
- Gỗ nhân tạo là gì? Đặc điểm và ứng dụng.
- Các ưu điểm của gỗ tự nhiên và cách tối ưu.
- Các nhược điểm của gỗ tự nhiên và cách khắc phục.
- Các ứng dụng của gỗ tự nhiên trong đời sống con người.
